Μartin Knight - Martin King: 
               "HOOLIFAN"-30 χρόνια αρρώστια
*Plus: Loasds o' pics  + an Xtra SPECIAL ('vintage', since 2002) 
   5 min report from greek TV

pic by Daily Express

  Φτυσιές, βρισιές, χειρονομίες. Σφαλιάρες, μπουνιές, κουτουλιές, κλοτσιές. Καταδιώξεις, επιθέσεις, παγίδες, σπασίματα, τσαμπουκάδες, συλλήψεις. Τουρνικέ, θύρες, κερκίδες, πέταλα, κάγκελα, σιδηροδρομικοί σταθμοί, πλατείες, πάρκα, σοκάκια, παμπ, μπίρες. Τρένα, πούλμαν, αυτοκίνητα. Και ξύλο. Ξύλο μέχρι τελικής πτώσης.

pic by Goal.com

  Επί 30 χρόνια (1968-1998) ένας φιλήσυχος –για πέντε ημέρες της εβδομάδας– οικοδόμος από το Λονδίνο μετατρεπόταν τα Σαββατοκύριακα σε μέλος μιας από τις πιο άγριες ομάδες οπαδών της Τσέλσι και, με αφορμή τα εντός αλλά και πολλά εκτός έδρας παιχνίδια της ομάδας του, όργωνε ολόκληρη σχεδόν τη Μεγάλη Βρετανία (και το εξωτερικό) και πλακωνόταν στο ξύλο με μέλη άλλων ομάδων οπαδών, είτε υποδεχόμενος οπαδούς των άλλων ομάδων έξω από το γήπεδο της δικής του, το θρυλικό γήπεδο της Τσέλσι, το Στάμφορντ Μπριτζ, είτε ανταμώνοντας τους οπαδούς της αντίπαλης ομάδας στους σιδηροδρομικούς σταθμούς των δικών τους πόλεων, όπου αυτός και η παρέα του αποβιβαζόταν. Κι εκείνοι τον (τους) περίμεναν… 
Η σημειολογία του χουλιγκανισμού
  Επί 30 χρόνια, ο Μάρτιν Κινγκ με τα φιλαράκια του αποτελούσαν μια τρομερή συμμορία κόκνεϊ (Λονδρέζων) καβγατζήδων που ζούσαν για το ποδοσφαιρικό Σαββατοκύριακο, στο πλαίσιο μιας επαναλαμβανόμενης τελετουργίας. Η μεσημεριανή συνάντηση στις παμπ πριν απ’ το παιχνίδι, το ταξίδι με τα δημόσια μέσα ή με οργανωμένες εκδρομές με πούλμαν και με αυτοκίνητα αργότερα.

pic by GreekReporter

  Οι πληροφορίες για το πού, πώς, πότε, πόσοι θα συναντηθούν για ξύλο. Το ταξίδι με τα άθλια τρένα και τα απίστευτα μεθύσια κατά τη διάρκειά τους. Η άφιξη στις άλλες πόλεις όπως το Σέφιλντ, το Μπρίστολ, το Μπράιτον, το Νότιγχαμ, το Πλίμουθ, αλλά και οι «καταδρομικές» επιχειρήσεις τους σε άλλα λονδρέζικα γήπεδα, όπως το διαβόητο Ντεν («Φωλιά») της Μίλγουολ, το Γουάιτ Χαρτ Λέιν της Τότεναμ κ.ά. Οι φασαρίες στις παμπ. Η διακριτική παρουσία της αστυνομίας. Η εμφάνιση των αντίπαλων οπαδών. Και μετά το ξύλο, το τρεχαλητό μέσα στους δρόμους, ανάμεσα σε ανυποψίαστους, τρομοκρατημένους πολίτες. Η απόδραση από τον χώρο της μάχης, η επιστροφή στις παμπ για τον απολογισμό: θρίαμβος ή πανωλεθρία. Ή οι συλλήψεις, τα δακτυλικά αποτυπώματα, το φακέλωμα, τα πρόστιμα. Για κάποιους, μερικοί μήνες στη φυλακή.

  Όσοι αναγνώστες έχουν βρεθεί έστω και μια φορά σε γήπεδο όταν έχει ανάψει ο καβγάς, θα λατρέψουν το βιβλίο με τις αναμνήσεις του Μάρτιν Κινγκ, ενός οπαδού της Τσέλσι, ο οποίος με τη βοήθεια του συγγραφέα Μάρτιν Νάιτ, επίσης φανατικού οπαδού της Τσέλσι και για ένα μικρό διάστημα μέλους μιας άλλης ομάδας άγριων τραμπούκων, μεταφέρει στο χαρτί με ζωντανή, πεζοδρομιακή γλώσσα μια 30ετία επεισοδίων στα βρετανικά γήπεδα και, φυσικά, τη δική του παρουσία μέσα σε εκείνον τον χαμό. Προλογίζει ο Τζον Κινγκ, συγγραφέας του καταπληκτικού βιβλίου Εργοστάσιο ποδοσφαίρου (Οξύ, 2011).
  Σελίδες με επεισόδια, μάχες κανονικές με οργανωτές ομάδων, υπαρχηγούς, οπλαρχηγούς, τσιλιαδόρους και στρατεύματα, με σχέδια άλωσης των γηπέδων και κατίσχυσης στους δρόμους, γεμίζουν το βιβλίο του Κινγκ. Περιγράφει με χιούμορ ένα φαινόμενο που δηλητηρίασε τη βρετανική κοινωνία, που προβλημάτισε εκτός από την κυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ (μισούσε τον χουλιγκανισμό όσο και τα εργατικά συνδικάτα ή την… κοινωνία), τα media (ο συγγραφέας τα θεωρεί υπεύθυνα για την έκρηξη του φαινομένου), την αστυνομία (εδώ έχουμε έντονη αμφισβήτηση του συγγραφέα για τους φρουρούς της δημόσιας τάξης στην Αγγλία), τους κοινωνικούς επιστήμονες κ.λπ.

pic by diastixo.gr

  Εκτός όμως από τα επεισόδια που καταλαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος, στις σελίδες του Hoolifan ξεδιπλώνεται με εκφραστική λιτότητα η μετεξέλιξη της βρετανικής κοινωνίας, καθώς πολλές είναι οι αναφορές του συγγραφέα τόσο στη μόδα των διαφόρων εποχών της 30ετίας, όσο και στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Όλα όμως φιλτραρισμένα μέσα από την οπτική ενός λάτρη των οπαδικών καβγάδων. 
                           Παντρειά και αποστρατεία
  Κάποια στιγμή οι ταχύτητες πέφτουν, τα πνεύματα ηρεμούν· ο Κινγκ μεγαλώνει, παντρεύεται, αποκτάει κόρη· η μάχη με τον χουλιγκανισμό γέρνει προς την πλευρά του κράτους· τα γήπεδα εκσυγχρονίζονται και γίνονται μόνο καθημένων (σημαντικό για τον συγγραφέα στοιχείο περιορισμού του φαινομένου)· οι μόνιμες κάμερες στις κερκίδες καταγράφουν «μούρες», τα πρόστιμα χοντραίνουν και τα media στρέφονται αλλού: οι μεθυσμένοι βιαστές γυναικών του Σαββατοκύριακου και το ξεφτιλίκι των Βρετανών στις διακοπές τους μπαίνουν στο στόχαστρο των βρετανικών tabloid. Οι τσαμπουκάδες των οργανωμένων ομάδων οπαδών δεν έχουν πέραση.

pic by Sportdog.com

  Η ώρα του απολογισμού έρχεται το 1998 (το Hoolifan κυκλοφόρησε το 1999). Εδώ είναι το σημείο όπου ο Έλληνας αναγνώστης ενδεχομένως να προβληματιστεί με την άποψη του Κινγκ, μια άκρως αιρετική άποψη για την έννοια του ποδοσφαιρικού καβγά, μια… διευρυμένη άποψη για το πώς είναι καλύτερα να περάσει κανείς το Σαββατοκύριακό του στην Αγγλία των ’80s και ’90s. Η άποψή του ίσως να σοκάρει, σήμερα που το ποδόσφαιρο στην Αγγλία (και παντού…) έχει μετατραπεί σε ένα πολυθέαμα που μέρος του μόνο είναι το 90λεπτο της αναμέτρησης:
  Ούτε λίγο ούτε πολύ θεωρεί ότι ένα ωραίο ξύλο μεταξύ οπαδών που συναινούν σε αυτό είναι μια αρχέγονη τάση του ανθρώπου, ένα εσωτερικό πάθος που φτάνει πίσω στην ανάγκη του πρωτόγονου ανθρώπου να κυριαρχήσει στη φύση που τον περιβάλλει. 

pic by Gazetta.gr

Εφόσον δεν ενοχλεί κανέναν (και πιστεύει ότι πράγματι ο χουλιγκανισμός δεν ενοχλούσε κανέναν που δεν ήθελε να μπλεχτεί), δεν μπορεί κανείς να στερήσει μια τέτοια χαρά απ’ όσους την επιζητούν.
  Αξίζει όμως να διαβάσει κανείς και τις ενστάσεις του για τη χρήση της λέξης «χουλιγκανισμός» για την περιγραφή του φαινομένου της οργανωμένης, συναινετικής ως έναν βαθμό, οπαδικής βίας.
  Παραδέχεται όμως ότι το πράγμα «ξέφυγε» με επεισόδια που σε δεδομένη στιγμή έγιναν ανεξέλεγκτα, αλλά επιμένει με πάθος ότι αυτό δεν έχει να κάνει με τους λιγοστούς οπαδούς που απλώς ήθελαν να γεμίζουν το Σαββατοκύριακό τους με κλοτσοπατινάδα σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, πάρκα και παμπ.
; Εδώ καταλογίζει ευθύνες στα βρετανικά media.
Ο ρυθμός της αφήγησης είναι καταιγιστικός, το ξύλο πάει σύννεφο, το βιβλίο διαβάζεται και σαν αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά η ωραιότερη σκηνή του είναι η τελευταία με τον Κινγκ στο γήπεδο να παρακολουθεί την αγαπημένη του Τσέλσι με την κορούλα του, πλέον, και σε μια μεμονωμένη, ασήμαντη σκηνή βίας μπροστά στα μάτια τους, η μικρή να τον ρωτάει αν είναι χούλιγκαν (hooligan) ή οπαδός (fan).
Τι λέτε ότι της απαντάει;
Θανάσης Αντωνίου, δημοσιογράφος via https://diastixo.gr
(Δημοσιεύτηκε 15 Οκτωβρίου 2019)

>

Hoolifan1968-1998, 30 χρόνια αρρώστια
Μάρτιν Νάιτ – Μάρτιν Κινγκ
μετάφραση: Αχιλλέας Καλαμάρας
Απρόβλεπτες Εκδόσεις