Μαύρη - και Άραχνη...- Παρασκευή.
*Πως η κατανάλωση- και η "βιώσιμη ανάπτυξη"- μας οδηγεί στα...βράχια.
by DK R*
Πως η Μαύρη Παρασκευή συνδέεται με το γενικότερο μοντέλο ανάπτυξης και πως σχετίζεται με την καθημερινότητα μας; Είναι ενα αποσπασματικό γεγονός ή μηπως ο αντικατοπτρισμός της κοινωνίας μας- και της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας- όπως αυτή έχει δομηθεί; Και ποιά τα περιθώρια αντίδρασης και αντίστασης στη διαρκή ανάπτυξη που, σύμφωνα με τα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν, σε παγκόσμιο επίπεδο, μοιάζει σαν ένα τραίνο που πηγαίνει με τα χίλια και χωρίς *Πως η κατανάλωση- και η "βιώσιμη ανάπτυξη"- μας οδηγεί στα...βράχια.
φρένα; Ερωτήματα στα οποία επιχειρει να απαντήσει ο γνωστός μας George Mobiott από την αγγλική The Guardian, σε ένα άρθρο γνώμης (αλλά με πολλά ρεπορταζιακά στοιχεία) το οποίο αξίζει να διαβάσουμε.
*******************************************************************************
Σε αυτόν τον κόσμο όλοι τα θέλουν όλα- το υπόσχεται η οικονομική ανάπτυξη: οι φτωχοί θέλουν να ζήσουν σαν πλούσιοι και οι πλούσιοι να γίνουν ολιγάρχες. Αλλά πως θα γίνει αυτό τη στιγμή που ήδη 'σπρώχνουμε' τον πλανήτη πέρα από τα φυσικά όρια και τις αντοχές του; Η κλιματική αλλαγή, η κατάρρευση οικοσυστημάτων και ειδών, η "θάλασσα" πλαστικών, όλα οδηγούνται από την αυξανόμενη κατανάλωση. Η δε υπόσχεση- προς όλους- για προσωπική ευημερία δε μπορει να πραγματοποιηθεί διότι πολύ απλά δεν υπάρχει ούτε ο οικολογικός αλλά ούτε και ο φυσικός χώρος γι αυτό.
Όμως παρ' όλα αυτά η ανάπτυξη πρέπει να συνεχιστεί- αυτή είναι η πολιτική κατεύθυνση της εποχής μας και βάσει αυτής πρέπει να προσαρμόσουμε τα γούστα μας. Στο όνομα της αυτονομίας και της επιλογής, το marketing χρησιμοποιεί ακόμη και τις τελευταίες ανακαλύψεις των νευροεπιστημών για να κάμψει τις άμυνες μας. Όσοι αναζητούν τρόπους αντίστασης θα έπρεπε ίσως να ανατρέξουν στο Θαυμαστό Νέο Κόσμο και να δουν πως οι Απλοί Ζώντες σιώπησαν- αυτή τη φορά όμως αυτό θα γίνει από τα ΜΜΕ.
Κάθε Παρασκευή είναι Μαύρη Παρασκευή, κάθε Χριστούγεννα έχουμε και ένα φεστιβάλ καταστροφής. Από τις σάουνα στο χιόνι ως μια ολόκληρη σειρά νέων τεχνολογικών αχρείαστων συσκευών ως τα smartphones για σκύλους, το βραβείο αναμφισβήτητα, φέτος, πηγαινει στο PancakeBot: έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή που σου επιτρέπει να φας- κυριολεκτικά- από τη ...Μόνα Λίζα ως το Ταζ Μαχάλ ως και τον ...πάτο του σκύλου σου. Θα καταλάβει την κουζίνα σου μέχρι εσύ να καταλάβεις πως δεν είναι παρά ένα σκουπίδι που σου τρώει το χώρο και θα το πετάξεις. Τέτοια σκουπίδια είναι "υπεύθυνα" για την καταστροφή του πλανήτη αλλά και των προοπτικών επιβίωσης μας.
ΠΡΑΣΙΝΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ (ΚΑΙ ΑΛΟΓΑ...)
Η δε 'άλλη' υπόσχεση της πράσινης ανάπτυξης που μιλά για συμφιλίωση της διαρκούς ανάπτυξης με την επιβίωση του πλανήτη, επίσης δε φαίνεται πως μπορεί να πραγματοποιηθεί. Έρευνες έχουν δείξει πως το οικολογικό αποτύπωμα όσων νοιάζονται γι αυτό συγκριτικά με όσους δεν ασχολούνται καν, δεν είχε αξιοσημείωτη διαφορά. Ίσα ίσα που, σύμφωνα με άλλη έρευνα της Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Συμπεριφοράς, όσοι θεωρούν εαυτούςως συνηδειτοποιημένους καταναλωτές χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια και άνθρακα από τους συνήθεις καταναλωτές.
Ο λόγος είναι απλός: οι περισσότερο ευαισθητοποιημένοι καταναλωτές είναι και οι πιο πλούσιοι- τα μεγάλα εισοδήματα.Αλλά όσο πιο πλούσιοι είμαστε, τόσο μεγαλύτερο το οικολογικό μας αποτύπωμα- ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις.
Υπάρχουν άνθρωποι που μετρούν προσεκτικά τα αποθέματα νερού τους, μαζεύουν ξεχωριστά τις πλαστικές σακκούλες και μετά...πηγαίνουν για δυο εβδομάδες διακοπές στην Καραϊβική και ακυρώνουν τις οικολογικές τους ανησυχίες, 100 φορές. Και το παράδοξο είναι πως πιστεύον πως είναι 'πράσινοι' καταναλωτές, αγνοώντας τη μακροπρόθεσμη επίδραση της καταναλωτικης τους συμπεριφοράς.
Όλα αυτά βέβααι δε σημαίνουν πως θα έπρεπε να σταματήσουμε τις προσπάθειες μείωσης του αποτυπώματος μας αλλά τουλάχιστον ας γνωρίζουμε τα όρια του εγχειρήματος. Η συμπεριφορά μας άλλωστε εντός του συστήματος δε μπορεί να αλλάξει τις συνέπειες της λειτουργίας του συστήματος αυτού. Είναι το σύστημα που πρέπει να αλλάξει.
Άλλη μελέτη, από την Oxfam έδειξε πως το πλουσιότερο 1% του κόσμου αυτού (δηλ. όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα 100.000 ευρώ περίπου) παράγει 175 φορές περισσότερο άνθρακα απο το φτωχότερο 10%. Τώρα πως, σε αυτόν τον κόσμο όπου όλοι κυνηγούν το υψηλό εισόδημα, θα μπορέσουμε να αποφύγουμε τη μετατροπή του πλανήτη που μας φιλοξενεί, σε μια ...μπάλα σκόνης;
ΑΠΟΣΥΝΔΕΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Μα με την αποσύνδεση, όπως μας λένε οι οικονομολόγοι, της οικονομικής ανάπτυξης απο τη χρήση πρώτων(και οχι μόνον) υλών. Συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα ππάντως με έρευνα της Επιθεωρησης Plos One, σε κάποιες χώρες αυτη η αποσύνδεση έχει μερικώς- και πολύ σχετικώς- επιτευχθεί αλλά σε καμία χώρα δεν έχει πλήρως επιτευχθεί και αυτό συνεχόμενα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 χρόνων. Το κυριότερο στοιχείο που προέκυψε απο τη συγκεκριμένη έρευνα είναι το ότι αυτή η επιθυμητή αποσύνδεση είαι κάτι το αδύνατον, πολυ απλά διότι δεν υπάρχουν τα φυσικά όρια και οι σχετικές 'διαθεσιμότητες'.
Όταν η οικονομικη ανάπτυξη φθάνει το 3% αυτό σημαίνει πως η παγκόσμια οικονομία "διπλασιάζεται" κάθε 24 χρόνια. Αυτός όμως είναι ο λόγος για τον οποίον η περιβαλλοντική κρίση επιταχύνεται με τους σημερινούς ρυθμούς. Και το σχέδιο είναι να διπλασιάζεται η οικονομία ξανά και ξανά, διαρκώς. Και όσο και αν πιστεύουμε πως αμυνόμαστε σε αυτές τις δυνάμεις της καταστροφήςς και παράλληλα αγωνιζόμαστε ενάντια σε κυβερνήσεις και σε πολυεθνικές και στην ανοησία του ανθρώπινου είδους, η ουσία παραμένει η διαρκής ανάπτυξη σε έναν πλανήτη που έχει σταματήσει, ο ίδιος, να αναπτύσεται.
Όσοι δικαιολογούν το παρόν σύστημα επιμένουν πως οικονομική ανάπτυξη υποσχεται καταπολέμηση της φτώχειας. Όμως μια μελέτη της Παγκόσμιας Οικονομικής Ανασκόπησης αποδεικνύει πως, υπό τις παρουσες συνθήκες, θα χρειάζονταν 200 χρόνια για να μπορέσει ο κάθε άνθρωπος πάνω σε αυτόν τον πλανήτη να έχει τη δυνατότητα εισοδήματος 5 δολαρίων την ημέρα και για να συμβεί αυτό η οικονομία θα πρέπει να έχει 'μεγαλώσει' 175 φορές σε σχέση με το σημερινό της μέγεθος (κατά κεφαλήν εισοδήματα, ακκαθάριστα προϊόντα κλπ.).
Αυτό δεν είναι σχεδιασμός για ανακούφιση των φτωχών- αυτό ειναι σχεδιο βέβαιης καταστροφής των πάντων.
ΑΛΛΑΓΗ ΠΟΡΕΙΑΣ=ΑΛΛΑΓΗ ΣΥΣΗΜΑΤΟΣ
Όταν ακούτε ότι κάτι βγάζει νόημα, από οικονομικής άποψης, να είστε σίγουροι πως αντιστρατεύεται την κοινή λογική. Όλοι αυτοί οι 'λογικοί' άνθρωποι, που βρίσκονται πίσω από τη λειτουργία των κεντρικών τραπεζών και των θησαυροφυλακίων του κόσμου και που βλέπουν την επ' αόριστον ανάπτυξη και την ολοένα αυξανόμενη κατανάλωση ως φυσιολογική και απαραίτητη δεν είναι παρά μπουρδολόγοι: διαλύουν ενα προς ένα τα θαύματα αυτού του κόσμου, καταστρέφοντας τις προοπτικές ευημερίας των μελλοντικών γενεών, μόνον και μόνο για να τους 'βγουν' τα νούμερα και οι δείκτες που στην τελική, έχουν ακόμη μικρότερη σχέση με το γενικό καλό.
Πράσινη κατανάλωση, υλική αποσύνδεση, βιώσιμη ανάπτυξη: ψευδαισθήσεις, σχεδιασμένες να να δικαιολογούν ένα οικονομικκό μοντέλο που μας οδηγεί κατευθείαν στα...βράχια. Το παρόν σύστημα, βασισμένο στην προσωπική/ατομική ευημερία θα μμας κάνει όλους μίζερους: με αυτό το μοντέλο, πολυτέλεια και στέρηση είναι το ένα και αυτό- το (ίδιο) τέρας με τα δυο κεφάλια.
Χρειαζόμαστε ένα διαφορετικό σύστημα, με ρίζες όχι σε οικονομικές αοριστίες αλλά σε φυσικές ανάγκες και το οποίο να καθορίζει τις παραμέτρους της υγείας του (συυστήματος).
Πρέπει να χτίσοουμε έναν κόσμο στον οποοίο η οικονομική ανάπτυξη να ΜΗΝ είναι αναγκαία, έναν κόσμο επάρκειας σε 'προσωπικό/ατομικό επίπεδο απο τη μια πλευρά και δημόσιας ευημερίας από την άλλη πλευρά. Και πρέπει να το κάνουμε πριν μας αναγκάσει η καταστροφή.
 |
| Illustration: Sebastien Thibault |
pics'credit: enikos - zougla - newsbomb - aol.com - standard.co.uk
www.theguardian.com - George Mobiott
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου