"Ελάτε να δείτε πως είναι η δημοκρατία όταν ασκείται από τον ίδιο το λαό" - ρεπορτάζ της βρετανικής Τhe Guardian για το πείραμα της ΒΙΟΜΕ.
 του Δημήτρη Ρουτσώνη*

 "Εκεί που το κράτος έχει καταρρεύσει, η αγορά έχει συρρικνωθεί και  τα αφεντικά κυριολεκτικά την έχουν κοπανήσει, 26 άνθρωποι αγωνίζονται να γεμίσουν τα κενά. Είναι κάποιοι από τους πιο γενναίους ανθρώπους που έχω γνωρίσει και δίνουν ένα μάθημα τόσο για το πως (γίνεται) να εργαζόμαστε όσο και για το πως (μπορεί να) ασκείται η πολιτική"

  Αυτό είναι ένα απόσπασμα από το πρόσφατο ρεπορτάζ του Aditya Chakrabortty για λογαριασμό της βρετανικής Τhe guardian, με θέμα το εργασιακό πείραμα της ΒΙΟΜΕ, του εργοστασίου που το 2011 πτώχευσε και από τα χέρια της οικογένειας Φιλίππου και της μητρικής Filcheram-Jhonson πέρασε σε αυτά των εργαζόμενων
της.

  Η ΒΙΟΜΕ ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1982 παράγοντας βιομηχανικά υλικά για τον κατασκευαστικό κλάδο και κάποια στιγμή, στο απώγειο της παραγωγικότητας της έφθασε να απασχολεί περισσότερους από 300 εργαζόμενους. Μετά όμως από άστοχες κινήσεις της διοίκησης δεν κατάφερε να αποφύγει το 'λουκέτο' και οι εργαζόμενοι βρέθηκαν ξαφνικά στο δρόμο.

Δεν επρόκειτο φυσικά για τη μοναδική επιχείρηση στην Ελλάδα που τα πρώτα χρόνια της βαθιάς κρίσης έφθανε σε αυτό το σημείο- ήταν μονάχα μια απο τις χιλιάδες που προηγήθηκαν αλλά και ακολούθησαν. Ήταν όμως μια από τις λίγες που πέρασαν απ' ευθείας στα χέρια των εργατών της λεγόμενης γραμμής παραγωγής που με ιδιαίτερα τολμηρές κινήσεις και κόντρα σε δικαστικές αποφάσεις που συχνά στρέφονταν εμμέσως εναντίον τους και ευθέως υπέρ των πρώην ιδιοκτητών, κατάφεραν και επαναλειτούργησαν το εργοστάσιο με δική τους ευθύνη: ήταν ένα από τα λίγα αυτοδιαχειριστικά 'πειράματα' που λειτούργησαν και αποτέλεσαν - για τους ίδιους τους εργαζόμενους της - τη βιοποριστική 'σανίδα σωτηρίας' που αναζητούσαν, με μόνη επιλογή πλην αυτής, την ανεργία και την εξαθλίωση.
  Ίσως τα χρήματα που κερδίζει ο κάθε εργαζόμενος στη ΒΙΟΜΕ σήμερα να μην ξεπερνούν το επίπεδο του επιδόματος του ταμείου ανεργίας αλλά κάτι τέτοιο, χωρίς αφεντικά, προϊσταμένους και επόπτες, είναι τουλάχιστον αξιοθαύμαστο.
"Αν έχετε κουραστεί από το λαϊκισμό από κάπoια πρώην μαθητούδια, ελάτε να δείτε πως είναι η δημοκρατία όταν ασκείται από τον ίδιο το λαό" 

  Ο αρθρογράφος της The guardian που ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη για να συναντήσει εργαζόμενους της επιχείρησης, εντυπωσιάστηκε από το πείραμα της ΒΙΟΜΕ το οποίο ορισμένοι έχουν χαρακτηρίσει και ως εργασιακή "ουτοπία".
 Ο ίδιος, στον πρόλογο του, δεν αποκαλεί τους εργαζόμενους "απλούς εργάτες ενός εργοστασίου- αυτό δεν αποδίδει ούτε το μισό από ότι πραγματκά είναι: οργανωτές ενός από τα πλέον επιτυχημένα εργασιακά πειράματα που έχει συμβεί στη σύγχρονη ευρώπη και ένα καθημερινό μάθημα προς τη Βρετανία του Brexit".

  Ο Chakrabortty (ο οποίος πριν γράψει στην The Guardian έκανε το ρεπορτάζ για τη ΒΙΟΜΕ για το Vicer News και το HBO) περιγράφει λεπτομερώς το καθημερινό πρόγραμμα των εργαζόμενων που "έγιναν αφεντικά των εαυτών τους, καταργώντας κάθε ιεραρχία και επιτυγχάνοντας την ιδανικότερη και πιο αγνή μορφή εργασιακής ισότητας", αναφέρει την επιτυχημένη διαχείρηση όλων των προβλημάτων που, από το 2012 και μετά, προέκυψαν ( δικαστικές αποφάσεις, γειτονία με τους κατοίκους της περιοχής, εργασιακό πρόγραμμα, περιφρούρηση του χώρου ) και φέρεται επίσης εντυπωσιασμένος από την επιτυχημένη 'στροφή' της επιχείρησης στην παραγωγή οικολογικών καθαριστικών υλικών- οικιακών καθαριστικών, σαπουνιών και κάποιων λίγων από αυτά που παράγονταν κάποτε.

  Υπενθυμίζει δε την παρουσία και εκδήλωση συμπαράστασης του Manu Chao που επισκέφθηκε το εργοστάσιο και τραγούδησε μαζί με τους εργαζόμενους και περιγράφει το πως οι εργαζόμενοι όχι μόνο στήριξαν εαυτούς αλλά και τους πρόσφυγες που συνέρρευσαν κατά χιλιάδες στη Θεσσαλονίκη ( πολλοί 'κατοικούν' σε δομές ή σε περιοχές κοντά στο εργοστάσιο ), με τη λειτουργία κοινωνικού ιατρείου.
  Κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ ο αρθρογράφος 'έπεσε' πάνω σε θεατρική παράσταση θεατρικής ομάδας της Θεσσαλονίκης η οποία ανέβασε έργο του Ντάριο Φο: ορισμένοι διάλογοι του έργου είχαν παραλλαχθεί ετσι ώστε να παραπέμπουν, για παράδειγμα, στα νέα προιόντα του εργοστασίου, προκαλώντας τον ενθουσιασμό στο κοινό.

  Και ο αρθρογράφος, χωρίς να μπορεί να αποφύγει την κριτική για τα δημοψηφίσματα  ( ή τη χρησιμότητα τους ) σαν και αυτό που οδήγησε την Αγγλία στην έξοδο από την ΕΕ (σ.σ. και ίσως και σε άλλα, παρόμοια...) κλείνει: " Από τη Θεσσαλονίκη, βλέπετε όλα τα ψέματα (στη βρετανική πολιτική). Δημοψηφίσματα; Γεμάτα με ψέματα και κινδυνολογία. Αν έχετε κουραστεί απο το λαϊκισμό που σας πουλάνε κάποια πρώην μαθητούδια, ελάτε να δείτε πως είναι η δημοκρατία όταν ασκείται από τον ίδιο το λαό. Ελάτε στη ΒΙΟΜΕ".

* Δημήτρης Ρουτσώνης, δημοσιογράφος ΕΣΗΕΑ - admin 'Διαχειριστές του Χάους' (a.k.a. DK R - Rootsdoc)  -
   e mail: rootsdoc@gmail.com